OAR@UM Collection:https://www.um.edu.mt/library/oar/handle/123456789/413272024-03-28T20:53:43Z2024-03-28T20:53:43ZIx-Xahmethttps://www.um.edu.mt/library/oar/handle/123456789/425042019-04-23T01:24:16Z1983-01-01T00:00:00ZTitle: Ix-Xahmet
Abstract: Fid-dinja hawn madwar 700 speċi ta' xaħmet
li kollha nsibuhom igħixu fil-pajjiżi sħan.
Fl-Ewropa nsibu ħames speċi ta' xaħmet u
fortunatament wi eħed minn dawn jinstab
hawn Malta wkoll. L-ispeċi li nsibu hawn
Malta hija magħrufa xjentifikament bħala
Chalcides ocellatus. Bil-Malti nsibuħ
bħala Xaħmet, filwaqt li bl-lngliż huwa
magħruf bħala Ocellated Skink.1983-01-01T00:00:00ZIl-Bieshttps://www.um.edu.mt/library/oar/handle/123456789/425032019-04-23T01:24:15Z1983-01-01T00:00:00ZTitle: Il-Bies
Abstract: Wieħed mill-agħsafar li jbejtu, jew li
kienu jbejtu f'Malta u li hu rari hafna
huwa l-BIES Falco peregrinus (Peregrine
Falcon). Żgur li ftit huma dawk in-nies
li raw il-Bies igħajjat l is-sieħba tiegħu
waqt li jġorr il-qabda lejn il-bejta.
Fl-1980 il-Bies, bħall-agħsafar tal-priża
kollha, ġew imħarsa bil-liġi u llum ħadd
ma jista' jaqbad, joqtol, jew jiddisturba
l-bejta tiegħu. lżda madanakollu hemm
dubji serji jekk il-Bies għadux ibejjet
hawn Malta. La darba sa l-1982 kien ibejjet,
hemm ċans tajjeb li dan l-għasfur
jiżdied fin-numru f'pajjiżna jekk il-kaċċaturi
ma jkomplux jeqirdu kull wieħed
li jidher. Din hija x-xewqa ta' kull min
iħobb il-wirt naturali ta' pajjiżna u ta' kull ċittadin onest.1983-01-01T00:00:00ZIl-munzelli tar-ramelhttps://www.um.edu.mt/library/oar/handle/123456789/422432019-04-12T01:24:51Z1983-01-01T00:00:00ZTitle: Il-munzelli tar-ramel
Abstract: 'L hinn mill kull bajja wieħed soltu jsib
gzuz ta' ramel li jduru mad-dawra tal-bajja - munzelli tar-ramel li bl-lngliż
ngħidulhom sand dunes. Dawn jiffurmaw
permezz tar-riħ li jiġbor ir-ramel ġo gzuz.
La darba jinġabar, ċerti pjanti li jkunu
kapaċi jikbru f'kundizzjonijiiet diffiċli, jibdew jidhru fuq dawn il-munzelli tar-ramel. L-ewwel pjanti li jikbru huma dawk l-iktar addattati għan-nuqqas ta' ilma u għar-ramel jitħarrek li jkunu hemm fuq dawn il-munzelli.1983-01-01T00:00:00ZL-istruttura ta' l-ghasfurhttps://www.um.edu.mt/library/oar/handle/123456789/422422019-04-12T01:25:09Z1983-01-01T00:00:00ZTitle: L-istruttura ta' l-ghasfur
Abstract: Il-familja ta' l-agħsafar evolviet mir-rettili proprju kif, skond it-teorija ta'
l-evoluzzjoni, evolviet il-familja tal-mammiferi, li tagħha l-bniedem huwa speċi waħda.
Interessanti tosserva kemm huma differenti l-agħsafar mill-mammiferi, għalkemm ħarġu
minn oriġini waħda. ll-mammiferi evolvew f'diversita' kbira. Hekk ukoll l-agħsafar:
imma fid-diversita' tagħhom, hemm karatteristika waħda li qatt ma tilfuha, u hija
dik li tgħaqqadhom ilkoll flimkien - ir-rix.1983-01-01T00:00:00Z