Il-polemika dwar l-ewwel banda Żebbuġija

Abstract

Huwa fatt maghruf li f'Haz-Zebbug tezisti polemika dwar liema banda twaqqfet l-ewwel jekk hix il-Banda San Filep jew il-Banda De Rohan. Ghandu jkun ovvju li kull argument dwar dan ghandu : jkun ibbazat fuq fatti li jistghu jigu ppruvati ; jaghti kaz tal-fatti u tad-dokumenti kollha ; u ghandu jsir fi spirtu ta’ tfittixja ghall-verità. Kwazi ta’ kull sena fil-ktejjeb li johorgu z-zewg baned fl-okkazjoni tal-festi ta’ San Filep u ta’ San Guzepp jidhru kitbiet dwar din il-polemika. Jekk wiehed jifli l-kitba li dehret fil-ktieb tal-festa 2004 ta’ San Guzepp ta’ Haz-Zebbug bit-titlu 'L-Ewwel Banda fl-1860' u li jittratta dwar dan is-suggett, issib ripetizzjoni ta’ l-istess argumenti li kienu ngabu kemm-il darba ohra fis-snin ta’ qabel, mahsuba biex jippruvaw jipperswadu lill-qarrejja li l-Banda De Rohan hija l-banda mwaqqfa minn Indrì Borg fl- 1860 u allura l-ewwel banda ta’ Malta. Min-naha l-ohra l-Kazin Banda San Filep regolarment jesponi l-fatti kif jirrizultawlu minn dokumenti awtentici. Tajjeb li wiehed janalizza bil-kalma l-argumenti migjuba biex wiehed jaghraf jaghzel il-fatti dokumentati mill-argumenti. Hawnhekk naraw fuqhiex huwa bbazat l-argument tal-banda San Filep (zewg dokumenti awtentici li jinsabu fl-arkivju tal-parrocca ta’ Haz-Zebbug : Esito Venere Lampada u Registro Carità. Dawn huma rendikonti ufficjali ta’ spejjez minfuqa ta’ kull sena)