L-ilsien Malti

Abstract

Il-bniedem ighid eluf ta' kliem kull jum imma l-inqas hsieb Ii jigih f'mohhu hu Ii qatt ma kien jasal biex ifisser ruhu, u jfiehem kullma jhoss, Ii kieku ma kellux il-kelma taqdih. U hsieb iehor Ii anqas ma jigih f'rasu hu kif tnisslet u mnejn bdiet il-kelma bhala hoss marbut ma' sens, maghruf minn dak Ii jkun jisma'. Kieku dak Ii jkun jahseb sewwa fuq ir-rabta kbira bejn il-kelma u I-hsieb, malajr jifhem Ii I-kelma mhix hlief l-ghodda tal-mohh; jigifieri, fi kliem iehor, jifhem Ii l-kelma hija mezz li taqdi l-bniedem u l-bnedmin kollha fi jinghaqdu bejniethom f'socjeta jew nazzjon biex jistgtw jiftiehmu ma' xulxin. It-tieni hsieb kif u meta tnisslet il-kelma jifthilna quddiem mohhna dehriet kbar ta' nies Ii ghexu qabilna, ta' nies imbieghda Ii I-Istorja ma taf xejn fuqhom u Ii bhalna kienu jinqdew bil-kelma biex ifissru dak Ii jhossu u dak Ii jifhmu. Dan Ii qrajt s'issa inti hu maghmul minn gabra ta' kliem, imma kieku kellna nsaqsu kif u minn min tnisslet kull kelma minnhom, hafna drabi ma naslux biex inkunu nafuh, ghax qodma wisq, bhalma ma nistghux inkunu nafu dak il-bniedem li ghamel l-ewwel mohriet jew l-ewwel imghazqa, inkella l-isem ta' l-ewweI bniedem li tghallem iferrex il-qamh u jahsdu fi zmienu, jithnu u jaghmlu hobz. Dak Ii nafu hu li drawwiet bhal dawn huma qodma hafna. Hekk ukoll il-kliem. Ma nistghux nghidu hafna drabi kif u minn min saru, imma nistghu, nghidu li, bhall-ewwel mohriet u bhall-ewwel imghazqa, huma qodma hafna, ghalkemm ma nafux min ghamilhom.