It-teatru Malti u ċ-ċensura

Abstract

Is-sena 2009 tibqa' mfakkra bħala s-sena meta ċ-ċensura reġgħet għolliet rasha f'pajjiżna. Inqalgħet il-kontroversja dwar id-dramm "Stitching" ta' Anthony Neilson, li kien miżmum milli jittella' fit-teatri Maltin, kif ukoll aktar 'il quddiem inqalgħet il-kontroversja dwar ir-rakkont "Li Tkisser Sewwi". Iżda kif sejrin naraw fil-kapitli li ġejjin il-kwistjoni taċ-ċensura bdiet tinħass żmien ilu, kemm ġewwa Malta kif ukoll f'pajjiżi barranin. Infatti Mario Azzopardi li huwa d-direttur tad-"Drama Centre" jinfurmana li l-oxxenita' fil-palk u fit-teatru ilha teżisti minn żmien Lisistrata tal-Griegi, kummiedja dwar kif in-nisa jxennqu lill-irġiel bis-sess u ma jħalluhomx jorqdu magħhom qabel ma jtemmu l-gwerra. Platun innifsu kellu argumenti mill-iżjed riġidi dwar iċ-ċensura u ħafna aktar qribna kien hemm il-fissazzjoni anti-sesswali tal-Vittorjani. Insibu wkoll il-proċess kontra Oscar Wilde dwar l-omosesswalita' u s-sodomija u l-proċess kontra "Lady Chatterley's Lover" ta' D.H. Lawrence, fejn dan kiteb ktieb li daħal fost il-ħafna li kien hemm indikati fl-indiċi tal-kotba li kienet ħarġet il-knisja. Kif qal Azzopardi nnifsu, l-awtur għandu jgħaddi mill-proċess li jevalwa lilu nnifsu qabel jippubblika, b'mod speċjali fejn jidħol materjal sensittiv indirizzat lill-pubbliku vulnerabbli. Dan għaliex, kif se naraw fil-kapitli li ġejjin, tista' tinqala' xi ċensura jew inkella f'sitwazzjonijiet estremi, il-projbizzjoni tal-pubblikazzjoni. Għalhekk din hija kwistjoni ta' bilanċ bejn l-onesta' letterarja u l-obbligu li ma tabbużax għal raġunijiet sensazzjonali jew kummerċjali.