Elementi realistiċi fin-novelli ta' Lino Spiteri

Abstract

F'perjodu meta l-umanita' bdiet tfittex li tosserva b'għajn fittiexa dak kollu li jdawwarha, fil-letteratura, fis-seklu dsatax spikka r-realiżmu bħala moviment distint. B'mod ġenerali dan narawh fl-istorja u fil-letteratura Franċiża u Ingliża. Ir-realiżmu żviluppa permezz ta' ħafna esperimenti fit-teknika narrattiva. Il-ġeneru tan-novella laħaq popularita' b'qawwa kbira fi żmien meta l-klassi ekonomika tan-nofs u l-qawwiet politiċi bdew isiru forzi soċjali dominanti. Ir-realiżmu jsostni li l-individwu jrid jaċċetta li l-oġġetti tad-dinja li jidhru għandhom eżistenza indipendenti. Huwa xjentifiku fis-sens li b'mod artistiku "josserva, janalizza, jiddeskrivi, u jiddokumenta;" il-verita' kif tidher fir-realiżmu ma tistax tiċħadha, u ħafna realisti juru dan fil-karattri tagħhom li jtellgħu fil-wiċċ dak li l-aktar huwa insinifikanti u jagħtuh xejriet sinifikanti f'għajnejn il-qarrej. Il-karattri prodotti tal-kitba realista donnhom huma mwielda mid-determiniżmu. Ħafna deterministi qablu li l-bniedem ma kellux identita' li kienet separata mill-influwenzi li kienu jiġru fuqu, u li l-bniedem għamel għażliet flok oħrajn li setgħu kienu aħjar minnhom, propju għax hu ddeterminat minn fatturi soċjali u ġenetiċi. Il-bniedem kien determinat minn fatturi mhux fi ħdan il-kontroll tiegħu. Kif jirreaġixxi għal dawn il-fatturi l-bniedem, ma jiddependix biss minnu nnifsu, imma jiddependi wkoll miċ-ċirkustanzi tal-ambjent li jgħix fih.