Kliem mehud b'iehor fl-Evangelu

Abstract

Fl-antik nett, fiz-zmien Ii nkitbu l-Evangelji, il-kotba ma kenux isiru bhal-lum. Ma kenux jintebghu bhal ma jintebghu l-lum, ghax ma kienx hawn stamparijiet. Dak iz-zmien il-kotba kienu jinkitbu, kollha u dejjem bl-idejn. Min kien irid ikollu xi ktieb, dak iz-zmien, kien jisselfu u jikteb bhalu. Jew jiktbu hu b'idejh, jew iqabbad IiI xi hadd jiktibulu, jew hu jaqra u xi hadd iehor jikteb; jaghmlu bhal dictation. Sewwa jekk jikteb hu b'idejh, sewwa jekk hu jaqra u hadd iehor jikteb, dejjem haga hafifa Ii fil-kitba jsiru l-ghaltiet. L-aktar dak iz-zmien, li l-kitba Semija kienet minghajr vokali. Xi trid biex BRR (barr) taqrahom u tiktibhom BHR (bahar)? Fil-kitba sata' kien hemm miktub: "Gesu hareg lejn il-barr", u min kien jikteb kiteb: "Gesu hareg lejn il-bahar". Ghal hekk gara Ii fl-Evangelju dahlu hafna ghaltiet zghar. Kbar ma jistax ikun Ii dahlu, ghax ir-Rjus tal-knisja kienu malajr jintebhu bihom u jhassruhom u jiktbuhom sew. Imma cekcik zghir hemm, ghax dak ma kenux ihabblu rashom fuqu. U hawn sa naraw insibux xi zewg cekcikiet minn dawn u nsewwuhom. Wahda biex inghaddu z-zmien, u ohra biex nitghallrnu xi haga gdida.