Patri Indri Schembri u l-poezija religjuza sas-seklu 19

Abstract

Din it-teżina tistħarreġ il-ħidma letterarja ta' Indri Schembri (1805-1872) fil-qafas tat-tradizzjoni letterarja Ewropea u Maltija, b'enfasi partikolari fuq l-innijiet miġbura fil- Ġemgħa ta‘ Kliem Imqaddes, miktuba biex jiġu reċitati mill-emigranti Maltin tal-Alġerija. Il-kitba tal-Ġiżwita Indri Schembri tagħmel parti mill-istorja tal-poeżija reliġjuża Maltija. Huwa magħruf li Schembri kien attiv ħafna fost l-eluf ta' emigranti Maltin fl-Alġerija. Fil-fatt, il-kitba tiegħu kellha l-għan li tipprovdi lill-komunità Maltija fl-Alġerija ġabra ta' għanjiet li bihom tkun tista' tipparteċipa b'mod attiv fil-ħajja liturġika. L-għanja tiegħu, ta' xeħta popolari, tħaddem il-vuċi kollettiva li tinstema' bħallikieku f'kor. Fuq kollox, waqt li jwassal b'mod sempliċi u bi ħsieb lineari d-duttrina nisranija permezz tal-użu ta' kliem familjari u naturali, Schembri ried li jiżvolġi l-irwol ta' għalliem morali, bħalma kien is-saċerdot fil-kuntest tar-Romantiċiżmu Kristjan. Il-versifikazzjoni tiegħu kellha għan duttrinali. F'dan l-isfond il-poeta jsir edukatur morali tas-soċjetà. Fl-istess waqt, ried iħeġġeġ lill-emigranti Maltin fil-fidi u dan seta' jagħmlu billi juża l-ilsien nattiv, anke għaliex il-ġemgħa kienet waħda illitterata u nieqsa mill-edukazzjoni formali. Il-kitba tiegħu ma kellhiex skop letterarju fiha nnfisha iżda kellha tkun kitba ta' arti li taqdi lill-poplu u tedukah: jiġifieri skop għalkollox extra-letterarju. Sabiex ix-xogħol ta' Schembri jista' jiġi valutat irid ikun inkwadrat fl-isfond storiku tas-seklu 19 u għalhekk il-versi tiegħu għandhom siwi storiku għaliex huma bikrija meta mpoġġija fil-kuntest tal-poeżija miktuba bil-Malti. Barra minn hekk trid titqies ukoll l-istorja tal-poeżija reliġjuża Ewropea u fuq kollox dik Maltija sabiex ma tingħatax biss ħarsa sinkronika iżda wkoll waħda dijakronika.